برداشت‌های یک غیر حرفه‌ای – گرانی و تورم (یادداشت دوم)

در پست قبلی کمی در مورد گرانی و تورم و برداشتم از تفاوت این‌دو نوشتم. در این پست تمایل دارم کمی بیشتر به موضوع بپردازم.

در اخبار آمده بود که در یک‌سال اخیر قیمت جهانی قهوه بیش از ۴۰ درصد افزایش قیمت داشته‌است و برای این افزایش قیمت دلایل زیر بر شمرده شده بود:

خشکسالی و سایر تغییرات اقلیمی که به کاهش تولید و در نتیجه کاهش عرضه منجر شده‌است.

توسعه فرهنگ قهوه و افزایش تمایل به مصرف آن به افزایش تقاضا منجر شده‌است.

کاهش عرضه و همزمان افزایش تقاضا دلیل اصلی گران شدن قهوه است. به بیان دیگر در صورت افزایش تولید و به تبع آن عرضه بیشتر می‌توان انتظار داشت قیمت جهانی این محصول پر طرفدار کاهش بیابد.

هر سال و در فصل بهار با قیمت‌های بسیار بالای محصولات (میوه‌های) نوبرانه مواجه می‌شویم. دلیل اصلی همان‌طور که احتمالا حدس می‌زنید عرضه اندک است و به مرور زمان با افزایش عرضه، قیمت‌ها متعادل‌تر می‌شود.

حال فرض کنیم که در یک‌سال به دلیل سرمای نابه‌هنگام ابتدای بهار، شکوفه‌های میوه‌ای همانند گیلاس از بین رفته باشند. در آن سال مشخص افزایشی در سمت عرضه رخ نخواهد داد و به‌تبع آن با کاهش قیمت‌ها نیز مواجه نمی‌شویم.

همان‌طور که ملاحظه می‌شود، افزایش قیمت‌ها در مورد محصول یا محصولات مشخص را می‌توان تابعی از عرضه و تقاضا دانست و این در حالی است که در مورد تورم ارزش پول کاهش می‌یابد و پیامد آن افزایش سطح تمامی قیمت‌هاست و نه افزایش قیمت یک یا چند محصول خاص.

برای روشن‌تر شدن موضوع پیشنهاد می‌کنم آنچه در ادامه می‌آید را ملاحظه بفرمایید (به نقل از تجارت نیوز با توضیحاتی اندک):

نقدینگی؛ موتور رشد تورم

نقدینگی از دو جزء پول و شبه پول تشکیل می‌شود که در ادامه، این عبارت‌ها نیز مورد بررسی قرار می‌گیرند. اگرچه بنگاه‌های اقتصادی بر ایجاد، توسعه و تداوم فعالیت خود به نقدینگی نیاز دارند، اما افزایش نقدینگی در سطح کشور می‌تواند مشکلات قابل توجهی را به بار آورد که مهم‌ترین آنها تورم است.

به زبان ساده، وقتی بانک مرکزی به هر دلیلی پول چاپ می‌کند، نقدینگی افزایش یافته و باعث می‌شود که مردم پول بیشتری برای خرج کردن داشته باشند (به بیان دیگر عرضه پول افزایش می‌یابد). در نتیجه، تقاضا برای کالاها و خدمات افزایش می‌یابد (بهم خوردن تعادل عرضه و تقاضا). در این شرایط اگر این افزایش تقاضا با افزایش عرضه کالاها جبران نشود، سطح عمومی قیمت‌های کالاها و خدمات موجود در اقتصاد افزایش یافته (و نه یک یا چند کالا یا خدمت خاص) و تورم ایجاد می‌شود.Top of Form

پول و سه وظیفه اصلی آن

پول در اقتصاد سه وظیفه اصلی دارد: وسیله مبادله، واحد حساب و ذخیره ارزش. یعنی مردم خرید و فروش‌های خود را با پول انجام می‌دهند، ارزش کالاها را بر اساس پول می‌سنجند و ارزش دارایی‌های خود را در قالب پول حفظ می‌کنند. (توجه به این نکته ضروری است که پول دارای ارزشی قراردادی است و همانند آب، زمین، جنگل، مواد معدنی، طلا و مانند آنها ارزش ذاتی ندارد)

پول می‌تواند در قالب اسکناس، سکه یا سپرده‌های دیداری باشد. سپرده‌های دیداری هم آن دسته از سپرده‌ها هستند که سپرده‌گذار از آنها سودی دریافت نمی‌کند اما می‌تواند از آنها برداشت کند.

شبه‌پول چیست؟

شبه پول به دارایی‌هایی اشاره دارد که به راحتی به پول نقد تبدیل نمی‌شوند، اما قابلیت تبدیل به پول نقد را در مدت زمان کوتاهی دارند. این دارایی‌ها می‌توانند شامل حساب‌های پس‌انداز، اوراق قرضه بازار پول و سایر انواع سرمایه‌های نقدی باشند.

از آنجا که نقدشوندگی پول نسبت به شبه‌پول بیشتر است، افزایش این بخش از نقدینگی می‌تواند در کوتاه‌مدت تورم‌زا باشد. از همین روی دولت‌ها تلاش می‌کنند با اعمال سیاست‌های گوناگون، پول را به سوی تبدیل شدن به شبه‌پول هدایت کنند.

پی‌نوشت: نگارنده متخصص اقتصاد نیست و تنها برداشت‌ها، شنیده‌ها و خوانده‌های خود از منابع مختلف بازگو کرده است.

لطفا در وبلاگ درج شود

تصمیم‌گیری به‌کمک پرسش‌های با انتهای باز – «تدوام تعارض، نارضایتی، اختلاف و مجادله» یا «استعفا» (توصیه‌های یک غیر حرفه‌ای)

از روزی که به خاطر دارم همیشه «استعفا» در ذهن بسیاری از اطرافیانم (خانواده، دوستان، همکاران، آشنایان و نه محدود به آنها) نکوهیده بوده است (البته با درجه نکوهش کم‌تر نسبت به طلاق و جدایی).

در سال‌های اخیر این نکوهش در مورد استعفا و البته جدایی تا حدی کاهش یافته‌است.

آنچه در ادامه می‌نویسم برداشتی شخصی درباره دوگانه «تدوام تعارض، نارضایتی، اختلاف و مجادله» یا «استعفا» است.

چندی پیش دوستی برای مشورت باهام تماس گرفت و شرایطی را مطرح کرد و از من پرسید به‌نظرم کارم را ترک کنم یا نه؟

در پاسخ تعدادی پرسش برایش فرستادم که پاسخ درست یا نادرستی نداشت و صرفا با این هدف تنظیم شده بودند که پاسخ به آنها، تصویری روشن‌تر برای تصمیم‌گیری در اختیار آن دوست قرار دهد. پرسش‌ها به شرح زیر بودند (و پس از دریافت بازخورد آن دوست و همسرش و رضایت از تصمیمی که گرفته بودند، تصمیم گرفتم آن را در قالب نوشتاری منتشر کنم).

• چرا می‌خواهم استعفا دهم؟
• چرا نباید استعفا دهم؟
• آیا تعارض‌ها، نارضایتی‌ها، اختلاف‌ها و مجادله‌ها به واسطه شرایط موقتی روی داده‌اند یا ریشه در فرهنگ شرکت دارند؟
• آیا مقاومت و تلاش برای کاهش دلایل منجر به استعفا در بازه زمانی منطقی به نتیجه می‌رسد یا خیر؟
• آیا گزینه‌های دیگر نظیر تغییر واحد سازمانی، مرخصی چند روزه، درخواست مداخله توسط مدیران ارشد، درخواست میانجی‌گری توسط افراد دارای مقبولیت سازمانی و مانند آنها می‌تواند به کاهش عوامل محرک استعفا کمک کنند؟ آیا تمامی آنها را آزموده‌ام؟
• از نظر عاطفی چقدر به سازمان، همکاران، محیط، نوع کار و مانند آنها وابستگی دارم؟ آیا از نظر احساسی می‌توانم در دوره زمانی منطقی با جنبه‌های منفی کنار بیایم و از بحران ناشی از آن عبور کنم؟
• آیا از نظر مالی می‌توانم در دوره زمانی قابل قبولی بدون کار مشخص، زندگی شخصی و خانوادگی خود را اداره کنم؟
• آیا می‌توانم بین احساس فردی و شخصی و رفتار حرفه‌ای‌م مرزبندی کنم؟ تاثیر این مرزبندی بر محرک‌های استعفا چه خواهد بود؟
• ………

بعد از طرح پرسش‌ها به دوستم توصیه کردم تلاش نکند به تمام آنها در یک روز پاسخ کامل دهد، آنها را مزه‌مزه کند، پرسش‌ها و پاسخ‌ها را آنقدر مرور، تکمیل، تعدیل یا اصلاح کند، که به اطمینان نسبی برسد پاسخ‌ها تا حدود زیادی با مرور مجدد تغییر نخواهند کرد.

سپس همه آنها را مستند کند و در خلوت خود تصمیم قطعی و نهایی خود را بگیرد. و در عین‌حال چند پیشنهاد دیگر نیز داشتم:

• پیش از تصمیم‌گیری در مورد رفتن و ماندن، به گزینه‌های جایگزین فکر نکن! و خود را از دام مقایسه و «بده – بستان» میان گزینه‌ها محافظت کن!
• برای گزینه یا گزینه‌های جایگزین پس از ترک شغل فعلی، پرسش‌های متناسبی را طرح کن و با همین رویه به آنها پاسخ بده.
• گزینه‌های مقبول را با شغلی فعلی از منظر معیارهای مختلف مقایسه کن.
• تمامی موارد بالا را مستند کن و هر وقت از تصمیمی که گرفتی پشیمان شدی، به پاسخ‌های خودت در این مقطع مراجعه کن، ببین آیا چیزی ریشه‌ای تغییر کرده که منجر به پشیمانی‌ت شده یا بحرانی زودگذر یا هیجانی مقطعی، تو را مردد کرده‌است؟ این نگاه کمک می‌کند که با هر تکانه‌ای در دام تردید نیفتی!

نمی‌دانم پیشنهادها و توصیه‌هایم چقدر مبنای علمی قابل قبولی دارد. اما الان و بعد از گذشت مدتی نسبتا زیاد دوست مورد اشاره از تصمیمی که گرفته رضایت دارد.

احتمالا این نوع نگاه می‌تواند در تصمیم‌گیری‌های دیگر نیز (البته با طرح پرسش‌های متناسب) به کار گرفته شود. خوشحال می‌شوم اگر پیشنهاد، ایده یا نظری در این زمینه دارید، آن‌را از طریق ایمیل و به نشانی mazdakabaee@gmail.com برایم ارسال کنید.